Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 4, 83 - 92, 26.10.2019

Özlem Emir Çoban Mehmet Zülfü Çoban

Öz

Bu çalışmada, farklı
oranlarda meyan kökü ekstraktı ile zenginleştirilmiş kitosan kaplamanın buzdolabında
depolanması sırasında (4±1°C) alabalık filetolarının (Oncorhynchus mykiss) kalitesi üzerindeki etkileri incelenmiştir.
Kaplama için, Kitosan ve Kitosan+MY (%0,4 ve 0,8 ağırlık/ağırlık) çözeltileri
kullanılmıştır. Kontrol ve kaplanmış balık örnekleri, kimyasal (TVB-N, PD, TBA)
ve mikrobiyolojik (toplam aerob mezofil bakteri) özellikleri bakımından
periyodik olarak analiz edilmiştir. Elde edilen veriler, Kitosan+MY kaplamanın,
meyan kökü ekstraktının oranına bağlı olarak alabalık filetolarının buzdolabında
depolanması sırasında raf ömrünü uzatmak ve daha uzun süre iyi kalitede korunmasını
sağlamak için etkili olduğunu göstermiştir. Kitosan ve meyan kökü ekstraktı
kombine etkileri, kalite özelliklerini 15 gün depolamaya kadar kabul edilebilir
bir seviyede tutmada etkiliyken, ekstrakt içermeyen kontrol ve kitosan
kaplamalı gruplar 15. günde kabul edilemez bir seviyeye ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

Oncorhynchus mykiss Kitosan Kaplama Lipit Oksidasyon Meyan Kökü Ekstraktı Mikrobiyal Kalite

Kaynakça

  • [1] Heydari, R., Bavandi, S., and Javadian, S.R., (2015). Effect of Sodium Alginate Coating Enriched with Horsemint (Mentha longifolia) Essential Oil on the Quality of Bighead Carp Fillets During Storage at 4°C. Food Sciences and Nutrition, 3(3):188-194.
  • [2] Ojagh, M.S., Rezaei, M., Razavi, S.H., and Hosseini, S.M.H., (2010). Effect of Chitosan Coatings Enriched with Cinnamon Oil on the Quality of Refrigerated Rainbow Trout. Food Chemistry, 120(1):193-198.
  • [3] Fadıloğlu, E.E. and Emir Çoban, Ö., (2018). Effects of Chitosan Edible Coatings enriched with Sumac on the Quality and the Shelf- life of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) fillets. Journal of Food Safety, 38(6):e12545.
  • [4] Tural, S., Sarıcaoğlu, F.T. ve Turhan, S., (2017). Yenilebilir Film ve Kaplamalar: Üretimleri, Uygulama Yöntemleri, Fonksiyonları ve Kaslı Gıdalarda Kullanımları. Akademik Gıda, 15(1):84-94.
  • [5] Muşabak, C., (2008). Kitosanla Kaplama ve Modifiye Atmosfer Ambalajlamanın Palamut (Sarda Sarda) Filetolarının Kimyasal Parametreleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • [6] Mohan, C.O., Ravishankar, C.N., Lalitha, K.V., and Gopal, T.K.S., (2012). Effect of Chitosan Edible Coating on the Quality of Double Filleted Indian Oil Sardine (Sardinella loongcipes) During Chilled Storage. Food Hydrocolloids, 26(1):167-174.
  • [7] Can, Ö.P. ve Patır, B., (2012). Kitosan Kaplamanın Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss, W. 1792) Filetolarının Raf Ömrü Üzerine Etkisi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 42(4):148-154.
  • [8] Oğuzhan, P. ve Yangılar, F., (2016). Yenilebilir Film ve Kaplamaların Gıda Endüstrisinde Kullanımı. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 5(1):27-35.
  • [9] Oğuzhan Yıldız, O., (2017). Effect of Chitosan Coatings Enriched with Cinnamon Oil on Proximate Composition of Rainbow Trout Fillets aıp Conference Proceedings 1833, 020070.
  • [10] Yu, D., Regenstein, J.M.,Yu, D., Regenstein, J.M., Zang, J., Jiang, Q., Xia, W., and Xu, Y., (2018). Inhibition of Microbial Spoilage of Grass Carp (Ctenopharyngodon idellus) Fillets with a Chitosan-Based Coating During Refrigerated Storage. International Journal of Food Microbiology, 285:61-68.
  • [11] Karaton Kuzgun, N. and Gürel İnanlı, A., (2018). The Investigation of the Shelf Life at 2 ± 1°C of Luciobarbus esocinus Fillets Packaged with Films Prepared with the Addition of Different Essential Oils and Chitosan. Journal of Food Science and Technology, 55(7):2692–2701.
  • [12] Hassanzadeh, P., Moradi, M., Vaezi, N., Moosavy, M.H., and Mahmoudi, R., (2018). Effects of Chitosan Edible Coating Containing Grape Seed Extract on the Shelf-Life of Refrigerated Rainbow Trout Fillet. Veterinary Research Forum, 9(1):73-79.
  • [13] Zhang, Q. and Ye, M., (2009). Chemical Analysis of the Chinese Herbal Medicine Gan-Cao (licorice). Journal of Chromatography A, 1216:1954-1969.
  • [14] Jiang, J., Zhang, X., True, A.D., Zhou, L., and Xiong, Y.L., (2013). Inhibition of Lipid Oxidation and Rancidity in Precooked Pork Patties by Radical-Scavenging Licorice (Glycyrrhiza glabra) Extract. Journal of Food Science, 78:1686-1694.
  • [15] Ponce, A.G., Roura, S.I Del Valle, C.E and Moreira, M.R., (2008). Antimicrobial and Antioxidant Activities of Edible Coatings Enriched with Natural Plant Extracts: In vitro and in vivo studies. Postharvest Biology and Technology, 49(2):294-300.
  • [16] Goulas, A.E. and Kontominas, M.G., (2005). Effect of Salting and Smoking‐Method on the Keeping Quality of Chub Mackerel (Scomber japonicus): Biochemical and Sensory Attributes. Food Chemistry, 93(3):511–520.
  • [17] Kirk, R.S. and Sawyer, R., (1991). Pearson's Composition and Analysis of Foods. 9th edt., London: Longman Scientific and Technical.
  • [18] Egan, H, Kirk, R.S. and Sawyer, R., (?). Pearson's Chemical Analysis of Foods. 8th edt. New York: Churchill Livingstone.
  • [19] Halkman, A.K., (2005). Merck Gıda Mikrobiyolojisi Uygulamaları. Ankara: Başak Matbaacılık.
  • [20] Harrigan, W.F., (1998). Laboratory Methods in Food Microbiology, 3rd edt. London: Academic Press.
  • [21] Özdamar, K., (2001). SPSS ile Biyoistatistik. 4. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  • [22] Varlık, C., Uğur, M., Gökoğlu, N. and Gün, H., (1993). Su Ürünlerinde Kalite Kontrol İlke ve Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Dergisi Yayınları. Yay. No:17, İstanbul. 174.
  • [23] Kawiji, R.U., Nurhartadi, E., Putra, A.Y.T., and Setiawan, A., (2014). The Effect of Cassava Starch-Based Edible Coating Enriched with Kaempferia rotunda and Curcuma xanthorrhiza Essential Oil on Refrigerated Patin Fillets Quality. International Food Research Journal, 21(1):413-419.
  • [24] Emir Çoban, Ö., Gürel İnanlı, A., Çelik B. ve Yüce, S., (2018). Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus Mykiss, Walbaum 1792) Filetolarının Muhafazası Sırasında Kimyasal ve Duyusal Kalitesi Üzerinde Doğal Koruyucu Maddelerle Zenginleştirilmiş Kitosan Yenilebilir Kaplamaların Etkileri. Ecological Life Sciences (NWSAELS), 13(4):182-191.
  • [25] Qiu, X.J., Chen, S.J., Liu, G.M., and Yang, Q.M., (2014). Quality Enhancement in the Japanese Sea Bass (Lateolabrax japonicas) Fillets Stored at 4°C by Chitosan Coating Incorporated with Citric Acid or Licorice Extract. Food Chemistry, 162:156-160.
  • [26] Jeon, Y.I., Kamil, J.Y.V.A., and Shahidi, F., (2002). Chitosan as an Edible Invisible Film for Quality Preservation of Herring and Atlantic Cod. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 20, 5167-5178.
  • [27] Alparslan, Y., Baygar, T., Baygar, T., Hasanhocaoglu, H., and Metin, C., (2014). Effects of Gelatin-Based Edible Films Enriched with Laurel Essential Oil on the Quality of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) Fillets During Refrigerated Storage Food Technol. Biotechnol. 52(3):325–333.
  • [28] Zhang, L., Luo, Y., Hu, S., and Shen, H., (2012). Effects of Chitosan Coatings Enriched with Different Antioxidants on Preservation of Grass Carp (Ctenopharyngodon idellus) During Cold Storage. Journal of Aquatic Food Product Technology, 21:508–518.
  • [29] Soares, N.M., Mendes, T.S., and Vicente, A.A., (2013). Effect of Chitosan-Based Solutions Applied as Edible Coatings and Water Glazing on Frozen Salmon Preservation a Pilot-Scale Study. Journal of Food Engineering, 119(2):316–323.
  • [30] Sallam, K.I., (2007). Antimicrobial and Antioxidant Effects of Sodium Acetate, Sodium Lactate, and Sodium Citrate in Refrigerated Sliced Salmon. Food Control, 18:566-575.
  • [31] ICMSF (International Commisson on Microbiological Spescifications for Foods). (1986). Microorganisms in Foods 2. Sampling for microbiological analysis, 2 nd edition, University of Toronto Press, Toronto.
  • [32] Ouattara, B., Simard, R.E., and Holley, R.A., (1997). Antibacterial Activity of Selected Fatty Acids and Essential Oils Against Six Meat Spoilage Organisms. International Journal of Food Microbiology, 37:155-162.
  • [33] Moosavi-Nasab, M., Shad, E., Ziaee, E., Yousefabad, S.H., Golmakani, M.T., and Azizinia, M., (2016). Biodegradable Chitosan Coating Incorporated with Black Pepper Essential Oil for Shelf Life Extension of Common Carp (Cyprinus carpio) During Refrigerated Storage. Journal of Food Protection, 79: 986-993.
  • [34] Gürel İnanlı, A., Emir Çoban, Ö., Yüce, S. ve Çelik B., (2018). Yaban Mersini (Blue berry) ve Kurt Üzümü (Goji berry) Ekstraktlarıyla Zenginleştirilmiş Kitosan ile Kaplanmış Gökkuşağı Alabalık (Onchorhynchus mykiss Walbaum 1792) Filetolarının Piyasa Koşullarında Mikrobiyolojik Değişimlerinin İncelenmesi. Ecological Life Sciences (NWSAELS), 13(4):171-181.

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 4, 83 - 92, 26.10.2019

Özlem Emir Çoban Mehmet Zülfü Çoban

Öz

Kaynakça

  • [1] Heydari, R., Bavandi, S., and Javadian, S.R., (2015). Effect of Sodium Alginate Coating Enriched with Horsemint (Mentha longifolia) Essential Oil on the Quality of Bighead Carp Fillets During Storage at 4°C. Food Sciences and Nutrition, 3(3):188-194.
  • [2] Ojagh, M.S., Rezaei, M., Razavi, S.H., and Hosseini, S.M.H., (2010). Effect of Chitosan Coatings Enriched with Cinnamon Oil on the Quality of Refrigerated Rainbow Trout. Food Chemistry, 120(1):193-198.
  • [3] Fadıloğlu, E.E. and Emir Çoban, Ö., (2018). Effects of Chitosan Edible Coatings enriched with Sumac on the Quality and the Shelf- life of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) fillets. Journal of Food Safety, 38(6):e12545.
  • [4] Tural, S., Sarıcaoğlu, F.T. ve Turhan, S., (2017). Yenilebilir Film ve Kaplamalar: Üretimleri, Uygulama Yöntemleri, Fonksiyonları ve Kaslı Gıdalarda Kullanımları. Akademik Gıda, 15(1):84-94.
  • [5] Muşabak, C., (2008). Kitosanla Kaplama ve Modifiye Atmosfer Ambalajlamanın Palamut (Sarda Sarda) Filetolarının Kimyasal Parametreleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • [6] Mohan, C.O., Ravishankar, C.N., Lalitha, K.V., and Gopal, T.K.S., (2012). Effect of Chitosan Edible Coating on the Quality of Double Filleted Indian Oil Sardine (Sardinella loongcipes) During Chilled Storage. Food Hydrocolloids, 26(1):167-174.
  • [7] Can, Ö.P. ve Patır, B., (2012). Kitosan Kaplamanın Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss, W. 1792) Filetolarının Raf Ömrü Üzerine Etkisi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 42(4):148-154.
  • [8] Oğuzhan, P. ve Yangılar, F., (2016). Yenilebilir Film ve Kaplamaların Gıda Endüstrisinde Kullanımı. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 5(1):27-35.
  • [9] Oğuzhan Yıldız, O., (2017). Effect of Chitosan Coatings Enriched with Cinnamon Oil on Proximate Composition of Rainbow Trout Fillets aıp Conference Proceedings 1833, 020070.
  • [10] Yu, D., Regenstein, J.M.,Yu, D., Regenstein, J.M., Zang, J., Jiang, Q., Xia, W., and Xu, Y., (2018). Inhibition of Microbial Spoilage of Grass Carp (Ctenopharyngodon idellus) Fillets with a Chitosan-Based Coating During Refrigerated Storage. International Journal of Food Microbiology, 285:61-68.
  • [11] Karaton Kuzgun, N. and Gürel İnanlı, A., (2018). The Investigation of the Shelf Life at 2 ± 1°C of Luciobarbus esocinus Fillets Packaged with Films Prepared with the Addition of Different Essential Oils and Chitosan. Journal of Food Science and Technology, 55(7):2692–2701.
  • [12] Hassanzadeh, P., Moradi, M., Vaezi, N., Moosavy, M.H., and Mahmoudi, R., (2018). Effects of Chitosan Edible Coating Containing Grape Seed Extract on the Shelf-Life of Refrigerated Rainbow Trout Fillet. Veterinary Research Forum, 9(1):73-79.
  • [13] Zhang, Q. and Ye, M., (2009). Chemical Analysis of the Chinese Herbal Medicine Gan-Cao (licorice). Journal of Chromatography A, 1216:1954-1969.
  • [14] Jiang, J., Zhang, X., True, A.D., Zhou, L., and Xiong, Y.L., (2013). Inhibition of Lipid Oxidation and Rancidity in Precooked Pork Patties by Radical-Scavenging Licorice (Glycyrrhiza glabra) Extract. Journal of Food Science, 78:1686-1694.
  • [15] Ponce, A.G., Roura, S.I Del Valle, C.E and Moreira, M.R., (2008). Antimicrobial and Antioxidant Activities of Edible Coatings Enriched with Natural Plant Extracts: In vitro and in vivo studies. Postharvest Biology and Technology, 49(2):294-300.
  • [16] Goulas, A.E. and Kontominas, M.G., (2005). Effect of Salting and Smoking‐Method on the Keeping Quality of Chub Mackerel (Scomber japonicus): Biochemical and Sensory Attributes. Food Chemistry, 93(3):511–520.
  • [17] Kirk, R.S. and Sawyer, R., (1991). Pearson's Composition and Analysis of Foods. 9th edt., London: Longman Scientific and Technical.
  • [18] Egan, H, Kirk, R.S. and Sawyer, R., (?). Pearson's Chemical Analysis of Foods. 8th edt. New York: Churchill Livingstone.
  • [19] Halkman, A.K., (2005). Merck Gıda Mikrobiyolojisi Uygulamaları. Ankara: Başak Matbaacılık.
  • [20] Harrigan, W.F., (1998). Laboratory Methods in Food Microbiology, 3rd edt. London: Academic Press.
  • [21] Özdamar, K., (2001). SPSS ile Biyoistatistik. 4. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  • [22] Varlık, C., Uğur, M., Gökoğlu, N. and Gün, H., (1993). Su Ürünlerinde Kalite Kontrol İlke ve Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Dergisi Yayınları. Yay. No:17, İstanbul. 174.
  • [23] Kawiji, R.U., Nurhartadi, E., Putra, A.Y.T., and Setiawan, A., (2014). The Effect of Cassava Starch-Based Edible Coating Enriched with Kaempferia rotunda and Curcuma xanthorrhiza Essential Oil on Refrigerated Patin Fillets Quality. International Food Research Journal, 21(1):413-419.
  • [24] Emir Çoban, Ö., Gürel İnanlı, A., Çelik B. ve Yüce, S., (2018). Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus Mykiss, Walbaum 1792) Filetolarının Muhafazası Sırasında Kimyasal ve Duyusal Kalitesi Üzerinde Doğal Koruyucu Maddelerle Zenginleştirilmiş Kitosan Yenilebilir Kaplamaların Etkileri. Ecological Life Sciences (NWSAELS), 13(4):182-191.
  • [25] Qiu, X.J., Chen, S.J., Liu, G.M., and Yang, Q.M., (2014). Quality Enhancement in the Japanese Sea Bass (Lateolabrax japonicas) Fillets Stored at 4°C by Chitosan Coating Incorporated with Citric Acid or Licorice Extract. Food Chemistry, 162:156-160.
  • [26] Jeon, Y.I., Kamil, J.Y.V.A., and Shahidi, F., (2002). Chitosan as an Edible Invisible Film for Quality Preservation of Herring and Atlantic Cod. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 20, 5167-5178.
  • [27] Alparslan, Y., Baygar, T., Baygar, T., Hasanhocaoglu, H., and Metin, C., (2014). Effects of Gelatin-Based Edible Films Enriched with Laurel Essential Oil on the Quality of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) Fillets During Refrigerated Storage Food Technol. Biotechnol. 52(3):325–333.
  • [28] Zhang, L., Luo, Y., Hu, S., and Shen, H., (2012). Effects of Chitosan Coatings Enriched with Different Antioxidants on Preservation of Grass Carp (Ctenopharyngodon idellus) During Cold Storage. Journal of Aquatic Food Product Technology, 21:508–518.
  • [29] Soares, N.M., Mendes, T.S., and Vicente, A.A., (2013). Effect of Chitosan-Based Solutions Applied as Edible Coatings and Water Glazing on Frozen Salmon Preservation a Pilot-Scale Study. Journal of Food Engineering, 119(2):316–323.
  • [30] Sallam, K.I., (2007). Antimicrobial and Antioxidant Effects of Sodium Acetate, Sodium Lactate, and Sodium Citrate in Refrigerated Sliced Salmon. Food Control, 18:566-575.
  • [31] ICMSF (International Commisson on Microbiological Spescifications for Foods). (1986). Microorganisms in Foods 2. Sampling for microbiological analysis, 2 nd edition, University of Toronto Press, Toronto.
  • [32] Ouattara, B., Simard, R.E., and Holley, R.A., (1997). Antibacterial Activity of Selected Fatty Acids and Essential Oils Against Six Meat Spoilage Organisms. International Journal of Food Microbiology, 37:155-162.
  • [33] Moosavi-Nasab, M., Shad, E., Ziaee, E., Yousefabad, S.H., Golmakani, M.T., and Azizinia, M., (2016). Biodegradable Chitosan Coating Incorporated with Black Pepper Essential Oil for Shelf Life Extension of Common Carp (Cyprinus carpio) During Refrigerated Storage. Journal of Food Protection, 79: 986-993.
  • [34] Gürel İnanlı, A., Emir Çoban, Ö., Yüce, S. ve Çelik B., (2018). Yaban Mersini (Blue berry) ve Kurt Üzümü (Goji berry) Ekstraktlarıyla Zenginleştirilmiş Kitosan ile Kaplanmış Gökkuşağı Alabalık (Onchorhynchus mykiss Walbaum 1792) Filetolarının Piyasa Koşullarında Mikrobiyolojik Değişimlerinin İncelenmesi. Ecological Life Sciences (NWSAELS), 13(4):171-181.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Özlem Emir Çoban 0000-0003-1388-0740

Mehmet Zülfü Çoban 0000-0002-5645-5456

Yayımlanma Tarihi 26 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 14 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Emir Çoban, Ö., & Çoban, M. Z. (2019). Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi. Ecological Life Sciences, 14(4), 83-92.
AMA Emir Çoban Ö, Çoban MZ. Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi. NWSA. Ekim 2019;14(4):83-92.
Chicago Emir Çoban, Özlem, ve Mehmet Zülfü Çoban. “Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi”. Ecological Life Sciences 14, sy. 4 (Ekim 2019): 83-92.
EndNote Emir Çoban Ö, Çoban MZ (01 Ekim 2019) Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi. Ecological Life Sciences 14 4 83–92.
IEEE Ö. Emir Çoban ve M. Z. Çoban, “Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi”, NWSA, c. 14, sy. 4, ss. 83–92, 2019.
ISNAD Emir Çoban, Özlem - Çoban, Mehmet Zülfü. “Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi”. Ecological Life Sciences 14/4 (Ekim 2019), 83-92.
JAMA Emir Çoban Ö, Çoban MZ. Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi. NWSA. 2019;14:83–92.
MLA Emir Çoban, Özlem ve Mehmet Zülfü Çoban. “Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi”. Ecological Life Sciences, c. 14, sy. 4, 2019, ss. 83-92.
Vancouver Emir Çoban Ö, Çoban MZ. Meyan Kökü Ekstraktı İle Zenginleştirilmiş Kitosan Kaplamanın Alabalık (Oncorhynchus Mykıss) Filetolarının Kalitesi Üzerine Etkisi. NWSA. 2019;14(4):83-92.