Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Uluabat Gölü Epifitik Diyatomelerinin Uzun Dönemdeki Değişimi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 153 - 163, 24.12.2016
https://doi.org/10.17216/limnofish.279724

Öz

Bu çalışmada, Uluabat Gölü kıyı bölgesinde iki farklı periyotta (Temmuz 1998 - Haziran 1999 ve Haziran 2014 - Mayıs 2015) tespit edilen epifitik diyatome tür çeşitliliğinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Temmuz 1998-Haziran 1999 çalışma döneminde Bacillariophyta divizyosuna ait 214 takson tespit edilirken, Haziran 2014 - Mayıs 2015 çalışma döneminde takson sayısı 86 olarak belirlenmiştir. Her iki çalışma döneminde de nispi bolluk ve tekerrür oranları açısından baskın olan en önemli taksonlar Cocconeis placentula var. lineata (Ehrenberg) van Heurck, Nitzschia amphibia Grunow ve Rhoicosphaenia abbreviata (C.Agardh) Lange-Bertalot olmuştur. Yapılan bu iki çalışma karşılaştırıldığında epifitik diyatome florası takson sayısının yıllara göre azaldığı tespit edilmiştir. Epifitik diyatome takson zenginliğinin azalmasının sebebinin yıllara bağlı olarak gölde artan kirlilik yükü ve ötrofikasyon seviyesi artışı olduğu düşünülmektedir.

Kaynakça

  • Açıkgöz İ, Baykal T. 2005. Karagöl (Çubuk-Ankara) alg florası. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi. 1(2) :38-55.
  • Akçaalan R. 1999. Manyas Gölü Phragmites australis (su sazı) toplulukları üzerinde yaşayan diyatomelerin mevsimsel değişimleri. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi. 47 s.
  • Akköz C, Küçüködük M, Obalı O, Öztürk C, Doğan H. 2000. Beşgöz Gölü (Sarayönü/Konya) alg florası II: epilitik ve epifitik algler S Ü Fen Fak Fen Derg. 16(1): 5-11.
  • Akköz C, Yılmaz B. 2009. Suğla Gölü (Seydişehir/Konya) bentik algleri üzerine araştırmalar. S Ü Fen Fak Fen Derg. 33(2): 51-59.
  • Anonim 1997. Uluabat Gölünde yabancı ot sorunları konusunda yapılan çalışmalarla ilgili gezi raporu. DSİ I. Bölge Müdürlüğü, Bursa.
  • Atıcı T, Obalı O, Elmacı A. 2005. Abant Gölü (Bolu) bentik algleri. Ekoloji. 14 (56): 9-15.
  • Barinova S, Romanov R, Solak CN. 2014. New record of Chara Hispida (L.) Hartm. (Streptophyta: Charophyceae, Charales) from the Işıklı Lake (Turkey) and critical checklist of Turkish charophytes. Natural Resources and Conservation. 2(3): 33-42. doi: 10.13189/nrc.2014.020301
  • Berber S, Şaşı H, Topkara ET, Cengiz Ö. 2011. Apolyont Gölü (Bursa) balık faunasının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 26(1): 27-55.
  • Bulut C, Atay R, Uysal K, Köse E, Çınar Ş. 2010. Uluabat Gölü yüzey suyu kalitesinin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 25 (1): 9-18.
  • Çetin K, Şen A, Yıldırım B, Alp V. T 2003. Orduzu Baraj Gölü (Malatya, Türkiye) bentik diyatome florası. F Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 15 (1): 1-7.
  • Çınar Ş, Küçükkara R, Balık İ, Çubuk H. 2013. Uluabat (Apolyont) Gölü'ndeki balık faunasının tespiti, tür kompozisyonu ve ticari avcılığın türlere göre dağılımı. Journal of FisheriesSciencescom. 7(4): 309-316.
  • Dalkıran N. 2000. Uluabat (Bursa) Gölü'nün epipelik, epifitik ve epilitik alglerinin mevsimsel değişimi. [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi. 177 s.
  • Dalkıran N, Karacaoğlu D, Dere Ş, Şentürk E, Torunoğlu T. 2006. Factors affecting the current status of a eutrophic shallow lake (Lake Uluabat, Turkey): Relationships between water physical and chemical variables. Chem Ecol. 22 (4): 279-298. doi: 10.1080/02757540600856229
  • Elmacı A, Obalı O. 1998. Akşehir Gölü kıyı bölgesi alg florası. Turk J Biol. 22(1): 81-98.
  • Elmacı A, Özengin N, Teksoy A, Olcay Topaç F, Başkaya HS. 2009. Evaluation of trophic state of Lake Uluabat, Turkey. J Environ Biol. 30(5): 757-760.
  • Guiry MD, Guiry GM. 2016. AlgaeBase. World-wide electronic publication, National University of Ireland, Galway. [Erişim tarihi: 01 Haz 2016]. Erişim Adresi: http://www.algaebase.org
  • Gürbüz H. 2000. Palandöken Göleti bentik alg florası üzerinde kalitatif ve kantitatif bir araştırma. Turk J Biol. 24(1): 31–48.
  • Gürbüz H, Kıvrak E, Sülün A. 2002. Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) bentik alg florası üzerinde kalitatif ve kantitatif bir araştırma. EÜ Su Ürünleri Dergisi. 19(1-2): 41 – 52.
  • Hustedt F, 1930. Bacillariophyta (Diatomeae) Heft: 10 a Pascher Die Susswasser Flora Mitteleuropas, Gustav Fischer, Germany 468 s.
  • Karacaoğlu D, Dere Ş, Dalkıran N. 2004. A taxonomic study on the phytoplankton of Lake Uluabat (Bursa). Turk J Bot. 28(5):473-485.
  • Karaer F, Aksoy E, Soyupak S, Muhammetoğlu A, Şentürk E, Aydoğan N. 2011. Uluabat Gölü su kalitesinin modellenmesinde ağır metal ve bazı iz elementlerin değerlendirilmesi. TÜBİTAK Proje No: 107Y278.
  • Kazancı N, Leroy S, İleri Ö, Emre Ö, Kibar M, Öncel S. 2004. Late halocene erosion in NW Anatolia from sediments of Lake Manyas, Lake Ulubat and the southern shelf of the Marmara Sea, Turkey. Catena. 57(3):277-308. doi:10.1016/j.catena.2003.11.004.
  • Kelly MG, Adams C, Graves AC, Jamieson J, Krokowski J, Lycett EB, Murray-Bligh J, Pritchard S, Wilkins, C. 2001. The Trophic Diatom Index: A User’s Manual Revised edition R&D Technical Report E2/TR2, Environment Agency, Bristol,135 s.
  • Kıvrak E, Gürbüz H. 2006. Tortum Gölü’nün (Erzurum) bentik alg florasının mevsimsel değişimi. EÜ Su Ürünleri Dergisi. 23(3-4): 307-313.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1991a. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 3 Teil: Centrales, Fragilariaceae, Eunotiaceae. Gustav Fischer 576 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1991b. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 4 Teil: Achnanthaceae, Kritische Ergänzungen zu Navicula (Lineolatae) und Gomphonema. Gesamtliteraturverzeichnis. Gustav Fischer 437 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1997a. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 1 Teil: Naviculaceae. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg Berlin, 875 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1997b. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 2 Teil: Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg Berlin 611 s.
  • Küçükkara R, Çınar Ş, Uysal R, Çubuk H, Tümgelir L, Erol KG, Çetinkaya S, Atay R, Yeğen V, Savaşer S, Cilbiz M, Meke T, Boyacı YÖ, Akçimen U, Kara D, Korkut SO, Çapkın K, Dalkıran N, Karacaoğlu D, Cilbiz N, Yağcı A, Özkök R, Apaydın Yağcı M, Ceylan M, Bostan H, Cesur M, Bilçen E, Bulut C, Dere Ş. (2007). Uluabat ve İznik göllerindeki ekonomik balık stoklarının tespiti ve sürdürülebilirliklerinin araştırılması. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü TÜGEM-SÜDB sonuç raporu.
  • McCormick PV, Stevenson RJ. 1998. Periphyton as a tool for ecological assessment and management in the florida everglades. J Phycol. 34 (5): 726–733. doi: 10.1046/j.1529-8817.1998.340726.x.
  • Pala G. 2014. Hazar Gölü (Suluçayır Düzü) Epifitik Diyatome Florası. Fırat Üniv Fen Bilimleri Dergisi. 26(1): 45-51.
  • Patrick RC, Reimer W. 1966. The diatoms of the United States. Volume I. The Academy of Natural Sciences of Philadelphia USA 688 s.
  • Patrick RC, Reimer W. 1975. The diatoms of the United States. Volume II. The Academy of Natural Sciences of Philadelphia USA 213 s.
  • Round FE, Crawford RM, Mann DG. 1990. The diatoms biology and morphology of the genera. Cambridge University Press, Cambridge, 747 s.
  • Seçmen Ö, Leblebici E. 1997. Türkiye Sulak Alan Bitkileri ve Bitki Örtüsü. EÜ Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 158. Bornova İzmir 404 s.
  • Sıvacı ER, Yardım Ö, Gönülol A, Bat L, Gümüş F. 2008. Sarıkum (Sinop-Türkiye) lagününün bentik algleri. Journal of FisheriesSciencescom. 2(4): 592-600. doi: 10.3153/jfscom.2008022.
  • Soylu EN, Maraşlıoğlu F, Gönülol A. 2011. Liman Gölü (Bafra-Samsun) epifitik diatome Florası Ekoloji. 20 (79): 57-62. doi: 10.5053/ekoloji.2011.797.
  • Van Dam H. Mertens A. Sinkeldam J. 1994. A coded checklist and ecological indicator values of freshwater diatoms from The Netherlands. Neth J Aquat Ecol. 28(1):117–133. doi: 10.1007/BF02334251
  • Velghe K, Vermaire JC, Gregory-Eaves I. 2012. Declines in littoral species richness across both spatial and temporal nutrient gradients: A palaeolimnological study of two taxonomic groups. Freshwater Biol. 57 (11):2378–2389. doi: 10.1111/fwb.12017
  • Welch G, Welch H. 1998. Breeding bird survey of Uluabat Lake DHKD 78 s.
  • Zünbülgil B. 2015. Uluabat Gölü sulakalan bölgesi epifitik diyatomeleri ile su kalitesi arasındaki ilişkiler. [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi. 161 s.

The Alternation of Epiphytic Diatoms at Lake Uluabat in the Long Period

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 153 - 163, 24.12.2016
https://doi.org/10.17216/limnofish.279724

Öz

In this study, we aimed to compare epiphytic diatom species diversity, which identified at two different periods (July 1998 - June 1999 and June 2014 - May 2015) at littoral zon of Lake Uluabat. 214 taxa were identified belonging to Bacillariophyta division during the study period of July 1998 to June 1999, while 86 taxa at June 2014 - May 2015. Cocconeis placentula var. lineata (Ehrenberg) van Heurck, Nitzschia amphibia Grunow and Rhoicosphaenia abbreviata (C.Agardh) Lange-Bertalot were the most important taxa in terms of dominancy of relative abundance and repetition rates at both two study periods. When comparing these two studies, taxa richness of epiphytic diatom flora has been found to be reduced by years. Increasing pollution load and eutrophication level at the lake due to years, thought to be the cause of the decline of epiphytic diatom taxa richness.

Kaynakça

  • Açıkgöz İ, Baykal T. 2005. Karagöl (Çubuk-Ankara) alg florası. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi. 1(2) :38-55.
  • Akçaalan R. 1999. Manyas Gölü Phragmites australis (su sazı) toplulukları üzerinde yaşayan diyatomelerin mevsimsel değişimleri. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi. 47 s.
  • Akköz C, Küçüködük M, Obalı O, Öztürk C, Doğan H. 2000. Beşgöz Gölü (Sarayönü/Konya) alg florası II: epilitik ve epifitik algler S Ü Fen Fak Fen Derg. 16(1): 5-11.
  • Akköz C, Yılmaz B. 2009. Suğla Gölü (Seydişehir/Konya) bentik algleri üzerine araştırmalar. S Ü Fen Fak Fen Derg. 33(2): 51-59.
  • Anonim 1997. Uluabat Gölünde yabancı ot sorunları konusunda yapılan çalışmalarla ilgili gezi raporu. DSİ I. Bölge Müdürlüğü, Bursa.
  • Atıcı T, Obalı O, Elmacı A. 2005. Abant Gölü (Bolu) bentik algleri. Ekoloji. 14 (56): 9-15.
  • Barinova S, Romanov R, Solak CN. 2014. New record of Chara Hispida (L.) Hartm. (Streptophyta: Charophyceae, Charales) from the Işıklı Lake (Turkey) and critical checklist of Turkish charophytes. Natural Resources and Conservation. 2(3): 33-42. doi: 10.13189/nrc.2014.020301
  • Berber S, Şaşı H, Topkara ET, Cengiz Ö. 2011. Apolyont Gölü (Bursa) balık faunasının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 26(1): 27-55.
  • Bulut C, Atay R, Uysal K, Köse E, Çınar Ş. 2010. Uluabat Gölü yüzey suyu kalitesinin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 25 (1): 9-18.
  • Çetin K, Şen A, Yıldırım B, Alp V. T 2003. Orduzu Baraj Gölü (Malatya, Türkiye) bentik diyatome florası. F Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 15 (1): 1-7.
  • Çınar Ş, Küçükkara R, Balık İ, Çubuk H. 2013. Uluabat (Apolyont) Gölü'ndeki balık faunasının tespiti, tür kompozisyonu ve ticari avcılığın türlere göre dağılımı. Journal of FisheriesSciencescom. 7(4): 309-316.
  • Dalkıran N. 2000. Uluabat (Bursa) Gölü'nün epipelik, epifitik ve epilitik alglerinin mevsimsel değişimi. [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi. 177 s.
  • Dalkıran N, Karacaoğlu D, Dere Ş, Şentürk E, Torunoğlu T. 2006. Factors affecting the current status of a eutrophic shallow lake (Lake Uluabat, Turkey): Relationships between water physical and chemical variables. Chem Ecol. 22 (4): 279-298. doi: 10.1080/02757540600856229
  • Elmacı A, Obalı O. 1998. Akşehir Gölü kıyı bölgesi alg florası. Turk J Biol. 22(1): 81-98.
  • Elmacı A, Özengin N, Teksoy A, Olcay Topaç F, Başkaya HS. 2009. Evaluation of trophic state of Lake Uluabat, Turkey. J Environ Biol. 30(5): 757-760.
  • Guiry MD, Guiry GM. 2016. AlgaeBase. World-wide electronic publication, National University of Ireland, Galway. [Erişim tarihi: 01 Haz 2016]. Erişim Adresi: http://www.algaebase.org
  • Gürbüz H. 2000. Palandöken Göleti bentik alg florası üzerinde kalitatif ve kantitatif bir araştırma. Turk J Biol. 24(1): 31–48.
  • Gürbüz H, Kıvrak E, Sülün A. 2002. Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) bentik alg florası üzerinde kalitatif ve kantitatif bir araştırma. EÜ Su Ürünleri Dergisi. 19(1-2): 41 – 52.
  • Hustedt F, 1930. Bacillariophyta (Diatomeae) Heft: 10 a Pascher Die Susswasser Flora Mitteleuropas, Gustav Fischer, Germany 468 s.
  • Karacaoğlu D, Dere Ş, Dalkıran N. 2004. A taxonomic study on the phytoplankton of Lake Uluabat (Bursa). Turk J Bot. 28(5):473-485.
  • Karaer F, Aksoy E, Soyupak S, Muhammetoğlu A, Şentürk E, Aydoğan N. 2011. Uluabat Gölü su kalitesinin modellenmesinde ağır metal ve bazı iz elementlerin değerlendirilmesi. TÜBİTAK Proje No: 107Y278.
  • Kazancı N, Leroy S, İleri Ö, Emre Ö, Kibar M, Öncel S. 2004. Late halocene erosion in NW Anatolia from sediments of Lake Manyas, Lake Ulubat and the southern shelf of the Marmara Sea, Turkey. Catena. 57(3):277-308. doi:10.1016/j.catena.2003.11.004.
  • Kelly MG, Adams C, Graves AC, Jamieson J, Krokowski J, Lycett EB, Murray-Bligh J, Pritchard S, Wilkins, C. 2001. The Trophic Diatom Index: A User’s Manual Revised edition R&D Technical Report E2/TR2, Environment Agency, Bristol,135 s.
  • Kıvrak E, Gürbüz H. 2006. Tortum Gölü’nün (Erzurum) bentik alg florasının mevsimsel değişimi. EÜ Su Ürünleri Dergisi. 23(3-4): 307-313.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1991a. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 3 Teil: Centrales, Fragilariaceae, Eunotiaceae. Gustav Fischer 576 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1991b. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 4 Teil: Achnanthaceae, Kritische Ergänzungen zu Navicula (Lineolatae) und Gomphonema. Gesamtliteraturverzeichnis. Gustav Fischer 437 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1997a. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 1 Teil: Naviculaceae. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg Berlin, 875 s.
  • Krammer K, Lange-Bertalot H. 1997b. Süβwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae 2 Teil: Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg Berlin 611 s.
  • Küçükkara R, Çınar Ş, Uysal R, Çubuk H, Tümgelir L, Erol KG, Çetinkaya S, Atay R, Yeğen V, Savaşer S, Cilbiz M, Meke T, Boyacı YÖ, Akçimen U, Kara D, Korkut SO, Çapkın K, Dalkıran N, Karacaoğlu D, Cilbiz N, Yağcı A, Özkök R, Apaydın Yağcı M, Ceylan M, Bostan H, Cesur M, Bilçen E, Bulut C, Dere Ş. (2007). Uluabat ve İznik göllerindeki ekonomik balık stoklarının tespiti ve sürdürülebilirliklerinin araştırılması. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü TÜGEM-SÜDB sonuç raporu.
  • McCormick PV, Stevenson RJ. 1998. Periphyton as a tool for ecological assessment and management in the florida everglades. J Phycol. 34 (5): 726–733. doi: 10.1046/j.1529-8817.1998.340726.x.
  • Pala G. 2014. Hazar Gölü (Suluçayır Düzü) Epifitik Diyatome Florası. Fırat Üniv Fen Bilimleri Dergisi. 26(1): 45-51.
  • Patrick RC, Reimer W. 1966. The diatoms of the United States. Volume I. The Academy of Natural Sciences of Philadelphia USA 688 s.
  • Patrick RC, Reimer W. 1975. The diatoms of the United States. Volume II. The Academy of Natural Sciences of Philadelphia USA 213 s.
  • Round FE, Crawford RM, Mann DG. 1990. The diatoms biology and morphology of the genera. Cambridge University Press, Cambridge, 747 s.
  • Seçmen Ö, Leblebici E. 1997. Türkiye Sulak Alan Bitkileri ve Bitki Örtüsü. EÜ Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 158. Bornova İzmir 404 s.
  • Sıvacı ER, Yardım Ö, Gönülol A, Bat L, Gümüş F. 2008. Sarıkum (Sinop-Türkiye) lagününün bentik algleri. Journal of FisheriesSciencescom. 2(4): 592-600. doi: 10.3153/jfscom.2008022.
  • Soylu EN, Maraşlıoğlu F, Gönülol A. 2011. Liman Gölü (Bafra-Samsun) epifitik diatome Florası Ekoloji. 20 (79): 57-62. doi: 10.5053/ekoloji.2011.797.
  • Van Dam H. Mertens A. Sinkeldam J. 1994. A coded checklist and ecological indicator values of freshwater diatoms from The Netherlands. Neth J Aquat Ecol. 28(1):117–133. doi: 10.1007/BF02334251
  • Velghe K, Vermaire JC, Gregory-Eaves I. 2012. Declines in littoral species richness across both spatial and temporal nutrient gradients: A palaeolimnological study of two taxonomic groups. Freshwater Biol. 57 (11):2378–2389. doi: 10.1111/fwb.12017
  • Welch G, Welch H. 1998. Breeding bird survey of Uluabat Lake DHKD 78 s.
  • Zünbülgil B. 2015. Uluabat Gölü sulakalan bölgesi epifitik diyatomeleri ile su kalitesi arasındaki ilişkiler. [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi. 161 s.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nurhayat Dalkıran

Burcu Zünbülgil

Didem Karacaoğlu

Şükran Dere

Yayımlanma Tarihi 24 Aralık 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016Cilt: 2 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Dalkıran, N., Zünbülgil, B., Karacaoğlu, D., Dere, Ş. (2016). The Alternation of Epiphytic Diatoms at Lake Uluabat in the Long Period. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 2(3), 153-163. https://doi.org/10.17216/limnofish.279724